Με αφορμή το δυσάρεστο περιστατικό με την κίνηση μηχανοκίνητων οχημάτων στις αμμοθίνες της Ελαφονήσου, σας θυμίζουμε το πρόσφατο άρθρο του Γιώργου Σφήκα στο περιοδικό ΦΥΣΗ, με τίτλο «Αμμοθίνες – Βιότοποι σε κίνδυνο» το οποίο παρουσιάζει 10 τύπους οικότοπων και την χλωρίδα που συχνά συναντάμε σε αμμόλοφους στην Ελλάδα.
Ολόκληρο το άρθρο στο περιοδικό ΦΥΣΗ (τεύχος 163 εδώ).
Μερικά αποσπάσματα:
«Έως πριν λίγες δεκαετίες αμμοθίνες έβρισκε κανείς σε πάρα πολλές παραλίες στην ηπειρωτική και τη νησιωτική Ελλάδα, όμως ο άνθρωπος αφαίρεσε την άμμο –ειδικά κοντά στα αστικά κέντρα– για να τη χρησιμοποιήσει στην οικοδομή. Αλλά και σε πιο απομακρυσμένα μέρη, όπου οι αμμοθίνες επιβίωσαν ως τις μέρες μας, αυτές υφίστανται συνεχώς πίεση από την τουριστική κυρίως δραστηριότητα.
Όλες οι αμμοθίνες δεν είναι ίδιες. Στο περιοδικό μας ‘Φύση’ δημοσιεύουμε, για πρώτη φορά, όλους τους τύπους αμμοθινών που απαντούν στον ελληνικό χώρο όπως ορίζονται με βάση την Οδηγία 92/43 ΕΟΚ από την οποία όλοι οι τύποι αμμοθινών έχουν κηρυχθεί προστατευόμενοι.
Υποτυπώδεις κινούμενες θίνες (κωδικός 2110). Πρόκειται για θίνες στην αρχή της δημιουργίας τους, που δεν έχουν μεγάλο ύψος και ακόμα δεν έχουν εγκατασταθεί πάνω τους φυτά για να τις συγκρατούν. Όπως γίνεται αντιληπτό, αυτού του τύπου οι αμμοθίνες είναι εύκολο να ισοπεδωθούν από τους λουόμενους.
Κινούμενες θίνες της ακτογραμμής με το φυτό Ammophila arenaria (κωδικός 2120). Στην περίπτωση αυτή έχουμε ήδη καλοσχηματισμένες θίνες, οι οποίες έχουν την τάση να κινούνται τον χειμώνα λόγω του ανέμου, όπως περίπου η άμμος της ερήμου. Πάνω τους φυτρώνει το Αμμόφιλο, ένα αγρωστώδες με σκληρούς βλαστούς και βαθύ ριζικό σύστημα.
Θίνες με θαλασσόκεδρα και θαμνοκυπάρισσα (κωδικός 2250). Εδώ πλέον έχουμε αμμοθίνες με σημαντικό πλάτος, όπου, με το πέρασμα των αιώνων, κατάφεραν να φυτρώσουν θαλασσόκεδρα (Juniperus macrocarpa) και θαμνοκυπάρισσα ή βένια (Juniperus phoenicea), δεντράκια που χρειάζονται πολλά χρόνια για να ριζώσουν και να αναπτυχθούν.
Ας δούμε ποια χαρακτηριστικά φυτά φυτρώνουν πάνω στις αμμοθίνες: φυτά που, αν οι αμμοθίνες εξαφανιστούν, θα τις ακολουθήσουν στον αφανισμό.
Πρώτα απ’ όλα, ο περίφημος Θαλασσόκρινος (Pancratium maritimum) με τα φύλλα του που μοιάζουν σαν γαλαζοπράσινες ταινίες, και τα λευκά, λεπτεπίλεπτα, αρωματικά άνθη, που εμφανίζονται τον Αύγουστο-Σεπτέμβριο.
Η Καμπανέλα (Calystegia sοldanella), με τα άνθη της που μοιάζουν με ροζ χωνάκια και τα σαρκώδη φύλλα της, έρπει μέσα στην άμμο και ανθίζει τον Απρίλιο-Μάιο.
Η Μαργαρίτα της άμμου (Anthemis tomentosa) ξεχωρίζει από τους γκριζοπράσινους, χνουδωτούς βλαστούς και τα χνουδωτά φύλλα της.»
