Για μία ακόμα χρονιά εορτάστηκε η Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας (22 Μαΐου), που φέτος ήταν αφιερωμένη στην Βιοποικιλότητα, την Τροφή και την Υγεία μας. Όπως πολλές από τις παγκόσμιες ημέρες που εορτάζουμε, μας δίνει την ευκαιρία για ένα 24-ωρο αναστοχασμού γύρω από σημαντικά θέματα – αλλά πολύ εύκολα ξεχνιέται την αμέσως επόμενη μέρα.
Όμως το φετινό τρίπτυχο «Βιοποικιλότητα, Τροφή και Υγεία» δεν χρειάζεται να εξαντλείται σε ένα στιγμιαίο εορτασμό. Στην Ελλάδα αποτελεί μία διαρκή πραγματικότητα, καθώς η ελληνική χλωρίδα είναι ιδιαίτερα πλούσια σε αρωματικά και θεραπευτικά βότανα. Για τα περισσότερα, υπάρχει άλλωστε αρχαία ιστορία και μύθοι, πλούσια λαογραφία, επιστημονική καταγραφή αλλά ίσως και καθημερινή χρήση στην κουζίνα μας.
Η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης όπως είναι φυσικό περιλαμβάνει στους βασικούς στόχους της την προστασία της Βιοποικιλότητας. Στο πλαίσιο αυτό, από το καλοκαίρι του 2018 έχει ξεκινήσει τη δημιουργία ενός Βοτανικού Κήπου με αρωματικά ιαματικά φυτά της Κρητικής Γης, δείχνοντας έμπρακτα ότι κάθε μέρα μπορεί να είναι μέρα βιοποικιλότητας, τροφής και υγείας.
Ο Βοτανικός Κήπος βρίσκεται κοντά στο Βαρύπετρο Κυδωνίας στα Χανιά, σε μία κατάφυτη κοιλάδα ανάμεσα στο μετόχι Αγίας Κυριακής, στη Μονή Μεταμόρφωσης και στον Κάστελλο Βαρυπέτρου. Η έκταση για την δημιουργία του Κήπου παραχωρήθηκε ευγενικά από την Ιερά Αδελφότητα Χρυσοπηγής Χανίων, και η χρηματοδότηση για την δημιουργία του προέρχεται από την αξιοποίηση των δωρεών στη μνήμη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.
Η προστατευόμενη από βόσκηση κοιλάδα φιλοξενεί 335 είδη φυτών, σχεδόν το 1/5 της πλούσιας Κρητικής χλωρίδας η οποία φτάνει τα 1740 είδη φυτών, με 21 ενδημικά. Η κοιλάδα περιβάλλεται από σπήλαια και ασκηταριά, και ορίζεται από τα δύο μοναστήρια, την Αγία Κυριακή και την Μεταμόρφωση, και το εντυπωσιακό Κρητικό τοπίο. Άλλωστε η σύνδεση της Κρητικής χλωρίδας με την παράδοση και την πολιτιστική και θρησκευτική μας κληρονομιά και το ανάγλυφο της Κρήτης είναι ορατή και πανάρχαια.
Μέσα σε 9 μήνες, διαμορφώθηκε μέσα στην προστατευόμενη από βόσκηση κοιλάδα ένας Κήπος που αναδεικνύει 60 είδη βοτάνων της Κρητικής γης: θρούμπι, ρίγανη, δίκταμο, αντωναΐδα, μαλοτήρα, φασκόμηλο, αγριολεβάντα, και πολλά άλλα βοτάνια λιγότερο ή περισσότερο γνωστά, έχουν φυτευθεί στον Κήπο, ενώ έχουν αναδειχθεί τα υφιστάμενα φυτά. Στα γύρω μονοπάτια έχουν επίσης καταγραφεί και αναδειχθεί επιπλέον 40 είδη από βότανα ή άλλα ενδιαφέροντα φυτά της Κρήτης, ακόμα και ενδημικά. Οι χρήσεις των βοτάνων είναι πολλαπλές: στην αρωματική, στην παραδοσιακή ιατρική, αλλά και ως καρυκεύματα, ενώ όλα είναι πλαισιωμένα με ζωντανές ιστορίες και μύθους.
Η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δούλεψε μαζί με βοτανικούς, κηποτέχνες, αρχιτέκτονες κήπου, και με την στήριξη του Δασαρχείου, της Αδελφότητας Χρυσοπηγής Χανίων και του Ιδρύματος Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, για να γίνει ο Κήπος σήμερα μία πραγματικότητα. Είναι σεμνά φτιαγμένος ώστε να δένει με το φυσικό σκηνικό και το μοναστικό περιβάλλον. Η ελεύθερη είσοδος και η βατή πρόσβαση με μονοπάτια οδηγούν τον πεζοπόρο στον Βοτανικό Κήπο, στα σπήλαια και προσκυνήματα, στα δύο μοναστήρια, ή σε μία απλή φυσιολατρική περιήγηση μέσα στην κοιλάδα.
Η Βιοποικιλότητα της Κρητικής και Ελληνικής Φύσης εκτός από την αυταξία και ομορφιά της, συνδέεται άμεσα με την διατροφή, την υγεία μας και την κληρονομιά μας. Κάθε μέρα πρέπει να την τιμάμε και να την διαφυλάσσουμε.
