Αθήνα, 24 Νοεμβρίου 2021

Σε μια από τις μαζικότερες συλλογικές ενέργειες, πάνω από 290 οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών (ΟΚοιΠ) ενώνουμε τη φωνή μας, συνυπογράψαμε και αποστείλαμε στον Πρωθυπουργό, την Κυβέρνηση και στο Κοινοβούλιο κοινό υπόμνημα σχετικά με το προς ψήφιση σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών «Οργανώσεις Κοινωνίας Πολιτών, εθελοντική απασχόληση και λοιπές διατάξεις», το οποίο φαίνεται να απέχει από το αίτημα των οργανώσεων για ουσιαστική ρύθμιση και ενδυνάμωση του χώρου. Η μαζική πρωτοβουλία των οργανώσεων δημιουργήθηκε με αφορμή τη δημόσια διαβούλευση του εν λόγω νομοσχεδίου, που έληξε 19/11/2021 συγκεντρώνοντας πάνω από 340 σχόλια. Το σχέδιο νόμου προσπαθεί να θέσει ένα νομοθετικό και θεσμικό πλαίσιο και να ρυθμίσει τις σχέσεις Κράτους – Κοινωνίας των Πολιτών (ΚτΠ) αλλά και να διευθετήσει το πεδίο του εθελοντισμού.

Στην Ελλάδα σήμερα υπάρχουν εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες, Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών (ΚτΠ), άτυπες ομάδες και εθελοντικοί φορείς που έχουν στηρίξει και στηρίζουν διαχρονικά τη χώρα σε ορισμένες από τις πιο εμβληματικές ή/και κρίσιμες στιγμές της. Από την επί δεκαετιών ανθρωπιστική βοήθεια και αναπτυξιακή συνεργασία σε χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου έως τις πυρκαγιές στο Μάτι, τις πυρκαγιές του 2021, την οικονομική κρίση του 2010 με τις επακόλουθες κοινωνικές επιπτώσεις, την προσφυγική κρίση, την κλιματική κρίση, τις αδυναμίες του συστήματος υγείας, την παροχή ειδών πρώτης ανάγκης στους ευπαθέστερους των συμπολιτών μας και σε τόσα άλλα γεγονότα, η Κοινωνία των Πολιτών είναι πάντα και πρωτίστως παρούσα. Η αναγνώριση του μεγέθους της κοινωνικής προσφοράς και η υπεραξία του κοινωνικού αντικτύπου όλων αυτών των πρωτοβουλιών και οργανώσεων, πρέπει να αποτελεί πρωταρχικό μέλημα της Πολιτείας.

Όπως αναφέρεται στο υπόμνημα:

“Η ανάγκη για μια ενιαία νομοθετική ρύθμιση με σκοπό να ορίσει τις σχέσεις Κράτους – Κοινωνίας των Πολιτών και την προώθηση του εθελοντισμού, να καταργήσει περίπλοκες γραφειοκρατικές διαδικασίες και να εξασφαλίσει ένα ασφαλές και ανεξάρτητο περιβάλλον δημιουργίας και ανάπτυξης των οργανώσεων είναι μεγάλη και αποτελεί διαχρονικό αίτημα πολλών οργανώσεων. Ωστόσο, η προσέγγιση του νομοσχεδίου φαίνεται να απέχει από το αίτημα των ΟΚοιΠ, μη αξιοποιώντας μια ευκαιρία ουσιαστικής ρύθμισης και ενδυνάμωσης του χώρου.”

Τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου που προβληματίζουν τις οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών και θεωρούμε ότι χρήζουν αλλαγής και βελτίωσης είναι τα ακόλουθα:

  • Η προσέγγιση του νομοσχεδίου, η οποία δεν διαφαίνεται να ενισχύει ή να υποστηρίζει την ανάπτυξη της ΚτΠ. Αντιθέτως, απουσιάζει πλήρως η διάθεση δημιουργίας ενός πλαισίου εμπιστοσύνης και ουσιαστικής συνεργασίας μεταξύ των ΟΚοιΠ και του κράτους, πολλώ δε μάλλον εν μέσω μιας μακράς περιόδου αλλεπάλληλων κρίσεων, κατά την οποία η ΚτΠ έχει αποδείξει το τεράστιο μέγεθος της κοινωνικής της προσφοράς και έχει καταφανεί η ανάγκη για διατομεακή, πολυεπίπεδη, συνεργατική δράση.
  • Δημιουργείται ένα μη φιλικό περιβάλλον ανάπτυξης για μικρότερες ή νεοσύστατες οργανώσεις.
  • Δεν υπάρχει καμία αναφορά σε υποχρεώσεις του κράτους απέναντι στους φορείς (χρονοδιαγράμματα κ.ά.).
  • Δεν επιλύεται, αλλά αντίθετα ενισχύεται η ήδη περίπλοκη γραφειοκρατία.
  • Εισάγονται/Επιβάλλονται ευρύτατοι περιορισμοί αμιγώς τιμωρητικού χαρακτήρα, αποκλείοντας τις Οργανώσεις της ΚτΠ που μάχονται για την αποϊδρυματοποίηση και επανένταξη των ατόμων στην κοινωνία.
  • Υπάρχουν βασικές ελλείψεις σε προβλέψεις στον πολύ σημαντικό τομέα του εθελοντισμού, αφήνοντας έκθετες οργανώσεις και εθελοντές.

Η κοινή δήλωση συντάχθηκε από ομάδα εργασίας εκπροσώπων δικτύων οργανώσεων, οι οποίοι μετά από συναντήσεις και αφού μελέτησαν προσεκτικά το σχέδιο νόμου σε συνεργασία με ειδικούς συμβούλους, κατέληξαν σε συγκεκριμένες προτάσεις και αλλαγές που κατέθεσαν στην πλατφόρμα Δημόσιας Διαβούλευσης.

Στόχος των παρεμβάσεων είναι να διευκολύνουν την εύρυθμη λειτουργία της Κ.τ.Π. και να επιτρέψουν στο τελικό νομοσχέδιο να έχει έναν ρόλο ουσιαστικής ενδυνάμωσης και υποστήριξης των οργανώσεων και των εθελοντών.

Σημειώσεις για τους εκδότες

Για να έχετε πρόσβαση στο υπόμνημα και περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ

Η πρόταση νόμου εδώ