Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο εξαιτίας ενός χώρου υγειονομικής ταφής σε προστατευόμενη περιοχή στη νήσο Ζάκυνθο. Η χωματερή λειτουργεί κατά παράβαση της ενωσιακής νομοθεσίας περί αποβλήτων και συνιστά σοβαρή απειλή για την ανθρώπινη υγεία, το περιβάλλον, και ιδίως, για τον φωλεασμό των χελωνών. Η Ελλάδα πρέπει είτε να κλείσει τον χώρο υγειονομικής ταφής είτε να ευθυγραμμισθεί με τη νομοθεσία της ΕΕ για τα απόβλητα. Κατόπιν σύστασης του αρμόδιου για το περιβάλλον Επιτρόπου κ. Janez Potočnik, η Επιτροπή παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της ΕΕ.
Ο Επίτροπος κ. Potočnik δήλωσε: «Καθώς βαδίζουμε προς μια κοινωνία ανακύκλωσης, η υγειονομική ταφή πρέπει να αποτελεί την έσχατη λύση. Και όταν χρησιμοποιείται, δεν μπορεί να είναι εις βάρος της ανθρώπινης υγείας ή του περιβάλλοντος. Γιατί θα πρέπει να μείνουμε στην ιστορία ως μια γενιά που κατέστρεψε το περιβάλλον, και όχι ως μια γενιά που διατήρησε το περιβάλλον για τα παιδιά μας;»
Ο χώρος υγειονομικής ταφής βρίσκεται μέσα σε Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο στη νήσο Ζάκυνθο. Το πάρκο δημιουργήθηκε με σκοπό την προστασία της θαλάσσιας χελώνας καρέτα-καρέτα, είδος προτεραιότητας που κατατάσσεται πλέον στα απειλούμενα με εξαφάνιση.
Οι ανησυχίες της Επιτροπής χρονολογούνται από το 2009. Τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους εστάλη στις ελληνικές αρχές αιτιολογημένη γνώμη με την οποία τους ζητήθηκε να αναλάβουν επείγουσα δράση στον χώρο της υγειονομικής ταφής (βλ. IP/12/66), αλλά οι επιθεωρήσεις που διενεργήθηκαν από τις ελληνικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι ο χώρος υγειονομικής ταφής εξακολουθεί να λειτουργεί κατά παράβαση της ενωσιακής νομοθεσίας. Εκτός του ότι αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, ο χώρος υγειονομικής ταφής προκαλεί βλάβες λόγω της ρύπανσης από διαρροές στο τοπικό περιβάλλον και από πλαστικές σακούλες, καθώς και επειδή προσελκύει γλάρους που κυνηγούν τα χελωνάκια. Οι ελληνικές αρχές έχουν αναγνωρίσει το πρόβλημα και έχουν ληφθεί μέτρα για την κατασκευή εγκατάστασης αντικατάστασης. Ωστόσο, σημειώθηκαν σοβαρές καθυστερήσεις και δεν έχει επιλεγεί ακόμη η θέση για την εγκατάσταση αντικατάστασης. Επιπλέον, η άδεια για τους υφιστάμενους χώρους υγειονομικής ταφής ανανεώθηκε πρόσφατα κατά παράβαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της ΕΕ, και τα σχέδια για την προτεινόμενη μεταβατική περίοδο, κατά την οποία τα απόβλητα θα αποστέλλονται σε κινητές μονάδες και όχι στην υφιστάμενη χωματερή, έχουν εγκαταλειφθεί. Η Επιτροπή παρέπεμψε επομένως την Ελλάδα στο Δικαστήριο της ΕΕ.
Η οδηγία 99/31/ΕΚ περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων αποτελεί βασικό μέσο για την πρόληψη ή τη μείωση, στο μέτρο του δυνατού, των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον από την υγειονομική ταφή των αποβλήτων, καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του χώρου υγειονομικής ταφής. Σύμφωνα με την οδηγία περί υγειονομικής ταφής, οι «υφιστάμενοι» χώροι υγειονομικής ταφής πρέπει να πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις προκειμένου να συνεχίσουν να λειτουργούν. Η νομοθεσία έχει ως στόχο την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος από τις αρνητικές επιπτώσεις που προκαλούνται από τη συλλογή, μεταφορά, αποθήκευση, επεξεργασία και διάθεση των αποβλήτων.
Οι χελώνες καρέτα-καρέτα είναι κυρίως σαρκοβόρα ζώα που φτάνουν έως και το ένα μέτρο μήκος και μπορεί να ζυγίζουν 170 κιλά. Θεωρείται ότι το 80% των χελωνών που φωλιάζουν στη Μεσόγειο φωλιάζουν επί του παρόντος στη νήσο Ζάκυνθο του Ιονίου Πελάγους, σε έξι παραλίες που συνολικά έχουν μήκος μόλις πέντε χιλιόμετρα. Κατασκευάζουν από 800 έως 2.000 φωλιές κάθε χρόνο. Οι χελώνες καρέτα-καρέτα είναι είδος που απειλείται με εξαφάνιση και ταξινομούνται στην κατηγορία των ειδών που «αντιμετωπίζουν πολύ υψηλό κίνδυνο εξαφάνισης από το φυσικό περιβάλλον στο εγγύς μέλλον».
