20 Μαρτίου 2023, Αθήνα
Ανοιχτή επιστολή
Προς κύριο Κυριάκο Μητσοτάκη,
Πρωθυπουργό της Ελλάδας,
Μέγαρο Μαξίμου, Ηρώδου Αττικού 19, 10674, Αθήνα
Θέμα: «Ψήφιση σχεδίου νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας».
Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,
Mε την παρούσα επιστολή, οι υπογράφουσες περιβαλλοντικές οργανώσεις επιθυμούμε να σας εκφράσουμε την απογοήτευση μας για το περιεχόμενο των ρυθμίσεων και τον απαράδεκτα σύντομο χρόνο διαβούλευσης του νομοσχεδίου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που πρόκειται να τεθεί προς συζήτηση και ψήφιση την επόμενη εβδομάδα ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής των Ελλήνων, με τίτλο «Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων και διεύρυνση του αντικειμένου της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενίσχυση της υδατικής πολιτικής – Εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας για τη χρήση και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέσω της ενσωμάτωσης των οδηγιών ΕΕ 2018/2001 και 2019/944 – Ειδικότερες διατάξεις για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την προστασία του περιβάλλοντος». Οι εκκλήσεις μας για διεξαγωγή ουσιαστικής διαβούλευσης, κατ’ ελάχιστο σύμφωνα με τις προβλέψεις του νόμου της δικής σας κυβέρνησης για το επιτελικό κράτος, αγνοήθηκαν από το αρμόδιο Υπουργείο, δίχως να καταστούν ποτέ σαφείς οι λόγοι αυτής της βιασύνης.
Οι προτεινόμενες, νέες αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με τις προστατευόμενες περιοχές, για πολλοστή φορά στην τελευταία τριετία, προκαλούν αναπόφευκτη καθυστέρηση στην ολοκλήρωση των υπό εκπόνηση ΕΠΜ και στην έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων και σχεδίων διαχείρισης για όλες τις περιοχές Natura 2000. Τα παραπάνω συμβαίνουν μολονότι η Ελλάδα έχει καταδικαστεί από το Δικαστήριο της ΕΕ για τη μη έγκαιρη θέσπιση των αναγκαίων στόχων διατήρησης και για τη μη θεσμοθέτηση των κατάλληλων μέτρων για την προστασία τους. Το καθεστώς των επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων στις ζώνες προστασίας των προστατευόμενων περιοχών, σημείο κομβικό για την προστασία της φύσης και της βιοποικιλότητας στη χώρα, δεν αποσαφηνίζεται με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις. Νομοθετικές πρωτοβουλίες για την προστασία και διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών οφείλουν να είναι αποτέλεσμα ευρύτατης και ουσιαστικής διαβούλευσης, να στηρίζονται σε επιστημονική τεκμηρίωση και να είναι σύμφωνες με το ενωσιακό δίκαιο, προσέγγιση η οποία δεν έχει καμία ομοιότητα με τον τρόπο που έχει χειριστεί έως σήμερα το θέμα το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Όπως γνωρίζετε, οι ρυθμίσεις που περιλαμβάνει το εν λόγω πολυνομοσχέδιο αφορούν επιμέρους κρίσιμα ζητήματα: υπέρμετρη παροχή κινήτρων ανάπτυξης τουριστικών εγκαταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων εκχέρσωσης δασικών εκτάσεων και κατάληψης του αιγιαλού, ανάπτυξη εγκαταστάσεων ΑΠΕ δίχως τον απαραίτητο χωροταξικό σχεδιασμό, επέκταση λειτουργίας και αύξηση ισχύος των εγκαταστάσεων με καύσιμο λιγνίτη ή ορυκτό αέριο ή πετρέλαιο, άναρχη ανάπτυξη των οικισμών και του οδικού δικτύου, υπαγωγή όλων των φορέων υδροδότησης της χώρας υπό τον έλεγχο και την εποπτεία της ΡΑΕ, της οποίας οι αρμοδιότητες διευρύνονται με το παρόν νομοσχέδιο, πολιτική επιλογή που αποτελεί ένα ακόμα βήμα προς την ουσιαστική ιδιωτικοποίηση του νερού, ενός κοινού αγαθού ζωτικής σημασίας (κατά παράκαμψη των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας), σειρά αποσπασματικών πολεοδομικών ρυθμίσεων, αθέτηση των υποχρεώσεων για κλιματική δικαιοσύνη.
Επιθυμούμε να επισημάνουμε, τέλος, ότι πολλές από τις διατάξεις που προβλέπονται στο πολυνομοσχέδιο ελέγχονται για τη συνταγματικότητά τους και την τήρηση της σχετικής ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Συνεπώς, τυχόν εφαρμογή τους θα έχει τα αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, καθώς η επιδιωκόμενη υπέρμετρη διευκόλυνση των επενδύσεων τελικά θα ενισχύσει περαιτέρω την ανασφάλεια δικαίου τόσο για τις τοπικές κοινωνίες όσο και για το ίδιο το επενδυτικό κλίμα.
Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ, ως επικεφαλής της κυβέρνησης, ευελπιστούμε στην παρέμβασή σας ώστε να αποσυρθούν οι καταστροφικές διατάξεις του σχεδίου νόμου για την ελληνική φύση.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις (αλφαβητικά):
- Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού
- Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης
- Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία
- Εταιρία Προστασία Πρεσπών
- Καλλιστώ – Περιβαλλοντική Οργάνωση για την άγρια ζωή και τη φύση
- Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης
- Greenpeace
- MEDASSET
- WWF Ελλάς