Η εμπειρία της πανδημίας και η απειλή των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής ανέδειξαν την τεράστια σημασία να επενδύουμε στην δημιουργία ανθεκτικότητας στο επίπεδο της κοινότητας και να δίνουμε προτεραιότητα στους ευάλωτους πληθυσμούς και στις ανισότητες.

Άγις Τσουρός - Διεθνής σύμβουλος κυβερνήσεων κρατών και πόλεων για την υγεία

Η σημασία της εκπαίδευσης και της κοινωνικής ευαισθητοποίησης

«Είναι μια υπόθεση όλων και όχι μόνο των ειδικών. Σήμερα χρειάζεται η συμμετοχή όλων μας για να μπορέσουμε να μεταφέρουμε στην επόμενη γενιά των παιδιών μας ένα πλανήτη πιο διαχειρίσιμο. Χρειάζεται συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών…».

«Θα ήθελα μέσα απ’ την εκπαίδευση και την κοινωνική ευαισθητοποίηση να καταλάβουμε για τι πράγμα μιλάμε και μαζί να αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχουν ρόλοι για όλους. Μιλάμε για έναν ενεργά συμμετέχοντα πολίτη, που είναι καλά πληροφορημένος, έχει πρόσβαση στην πληροφορία, εκπαιδεύεται. Γιατί ο καθένας μπορεί να συμβάλλει…».

H κλιματική κρίση επιδρά στην σωματική, ψυχική και κοινωνική υγεία όλων.

«Δεν μιλάμε πια για εμείς και εσείς, αλλά είμαστε εμείς όλοι μαζί». Η λέξη-κλειδί για την διαχείριση της κλιματικής αλλαγής είναι η ανθεκτικότητα (resilience). «Η λέξη κλειδί σήμερα είναι η λέξη resilience (ανθεκτικότητα). Πώς μπορούμε να επενδύσουμε στην ανθεκτικότητα των συστημάτων που έχουμε, δηλαδή να μπορούν να αντέξουν το χτύπημα ή τα χτυπήματα αλλά και στην ανθεκτικότητα των πληθυσμών», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Το δίλημμα για την κινητοποίηση

«Το μεγάλο δίλημμα για εμάς είναι τα καλά παραδείγματα να τα μετατρέψουμε σε κίνημα.»
«136 ελληνικές πόλεις ανήκουν στο δίκτυο «Υγιείς πόλεις» του ΠΟΥ.»
«Πώς μπορούμε στη χώρα μας αυτές τις ωραίες πρωτοβουλίες να τις πολλαπλασιάσουμε. Με συμμαχίες, με την κοινωνία των πολιτών, με χορηγούς που θα πιστέψουν σε τέτοια οράματα και ευελπιστώ και με τους πολιτικούς, ειδικά, διότι πλέον δεν έχουμε τη δυνατότητα να το μεταφέρουμε σε κάποια άλλη πολιτική γενιά. Είναι εδώ και τώρα!»

«Έφτασε η στιγμή να επενδύουμε στο ω μη γένοιτο».H κλιματική αλλαγή θα δημιουργήσει ακόμα τραγικότερες ανισότητες απ’ αυτές που έχουμε στον πλανήτη μας γιατί θα κάνει αυτούς που είναι ήδη ευάλωτους ακόμη πιο ευάλωτους, ακόμη πιο φτωχούς. «Η κλιματική κρίση έχει σχέση με την ευαλωτότητα», τόνισε και προσέθεσε ότι η κλιματική αλλαγή μπορεί να έχει επίπτωση στον αέρα που αναπνέουμε, στη διαθεσιμότητα των τροφίμων, στα τρόφιμα, στις καλλιέργειες, στα μολυσματικά νοσήματα.

«Ουσιαστικά η κλιματική κρίση αποτελεί μία δαμόκλειο σπάθη για κάθε αξία και αρχή με την οποία υποτίθεται ότι έχουμε χτίσει τις κοινωνίες μας. Αν γίνουν πραγματικότητα αυτά που μας λέει η επιστήμη για την κλιματική κρίση σε πάρα πολλές χώρες, αυτό θα δημιουργήσει τεράστια κύματα μετανάστευσης. Θα μιλάμε για μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών, που σημαίνει ότι η κλιματική κρίση θα πρέπει ήδη να ευαισθητοποιήσει όλους στη σκέψη πώς θα πρέπει να είναι προετοιμασμένες οι κοινωνίες πλέον, στο πώς πρέπει να δεχτούν στο μέλλον αυτή την μαζική μετακίνηση πληθυσμών», επισήμανε.

Ο κ. Τσουρός αναφέρθηκε στην ανάγκη να συστρατευθεί σήμερα όλη η κοινωνία και το πολιτικό σύστημα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και των επιπτώσεων της στην υγεία. «Υπάρχει ανάγκη να συστρατευθεί σήμερα η κοινωνία και το πολιτικό σύστημα μέσα από ένα αξιακό σύστημα που τους σκεφτόμαστε όλους γιατί μόνο με υγεία για όλους και ασφάλεια για όλους θα μπορέσουμε να έχουμε συστήματα που θα μας προστατεύσουν στο μέλλον κι ας είναι και αχρείαστα», επισήμανε. «Σήμερα η έννοια της ισότητας στην Υγεία είναι ο θεμέλιος λίθος της ανάπτυξης ενός συστήματος υγείας».

Σχετικά με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ψυχική υγεία ο κ. Τσουρός ανέφερε ότι αυτές διαπιστώνονται ιδιαίτερα σε άτομα νεαρής ηλικίας. «Το eco-anxiety, αλλά και ο φόβος των απειλών και συνεπειών της κλιματικής αλλαγής αποτελούν συνέπειες στην ψυχική υγεία των νέων παιδιών. Έχει επηρεάσει τα παιδιά μας. Σήμερα βιώνει πολύς κόσμος αυτού του είδους το άγχος, το στρες, σε έναν πλανήτη που συγχρόνως βρίσκεται συχνά σε οικονομικές κρίσεις», σημείωσε.

Η εμπειρία της πανδημίας και η απειλή των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής ανέδειξαν την τεράστια σημασία να επενδύουμε στην δημιουργία ανθεκτικότητας στο επίπεδο της κοινότητας και να δίνουμε προτεραιότητα στους ευάλωτους πληθυσμούς και στις ανισότητες.

Εμμανουήλ Πικουλής

Από την πλευρά του, ο Κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Υγείας, Καθηγητής Χειρουργικής και διευθυντής και επιστημονικά υπεύθυνος του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Παγκόσμια Υγεία – Ιατρική των Καταστροφών», Εμμανουήλ Πίκουλης, αναφέρθηκε με τη σειρά του στην αναγκαιότητα για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του πληθυσμού απέναντι στις φυσικές καταστροφές. Όπως είπε οι φυσικές καταστροφές και η ανθρωπιστική ιατρική αποτελεί ένα πολυδιάστατο θέμα που σχετίζεται με τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την έννοια της διακινδύνευσης σε επίπεδο φυσικών καταστροφών , τον τρόπο που καλούμαστε να προσαρμοστούμε στις ανάγκες της κοινωνίας και κυρίως τον τρόπο που καλούμαστε να οργανώσουμε τα μοντέλα έγκαιρης διάγνωσης και πρόληψης καταστροφών. «Ζητούμενο είναι και θα παραμείνει η ανάπτυξη μιας ολιστικής προσέγγισης», σημείωσε ενώ προσέθεσε ότι είναι απαραίτητη προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε όλες τις ομιλίες του ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ LAB στο Playlist Oμιλιών “Προστασία της Φύσης Lab”, με διερμηνεία στη νοηματική γλώσσα.