Αγαπητοί φίλοι και φίλες,
Στην 71η επέτειο από την ίδρυση της Εταιρίας μας, στις 11 Απριλίου 1951, οι προβληματισμοί και η αγωνία των ιδρυτών της «για να διασωθεῖ τὸ μέρος τὸ ὁποῖον ὑπολείπεται ἀνέπαφον ἀπὸ τὴν φύσιν … καὶ νὰ κληροδοτηθεῖ εἰς τὰς ἐπερχομένας γενεὰς» παραμένουν επίκαιροι, τόσο για τη χώρα μας όσο και για τον πλανήτη.
Την τελευταία τριετία παρατηρείται μια σημαντική υποχώρηση της προστατευτικής νομοθεσίας για το περιβάλλον, που επιτρέπει την προώθηση έργων και δραστηριοτήτων που χαρακτηρίζονται «στρατηγικές επενδύσεις», με τεράστιο περιβαλλοντικό αντίκτυπο, συχνά με «φωτογραφικές» ρυθμίσεις και ανεπαρκείς μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων ακόμη και εντός περιοχών Natura 2000. Μεταξύ τους οι Αιολικοί Σταθμοί Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας στις βραχονησίδες του Αιγαίου, τη Σκύρο και την Οίτη, τεράστιοι φωτοβολταϊκοί σταθμοί στην περιοχή του Κιλκίς και στο Μενοίκιο, η δημιουργία σύνθετης τουριστικής επένδυσης στην Ίο με βάση το Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης που δίνει αποκλειστική χρήση και πρόσβαση σε παραλίες κ.ά.
Την ίδια στιγμή, το σύστημα διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών υπολειτουργεί, καθώς η μεταβίβαση όλων των αρμοδιοτήτων από τους Φορείς Διαχείρισης (ΦΔ) στον νέο οργανισμό ΟΦΥΠΕΚΑ προχωρεί με αργό ρυθμό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η επιδημία της γρίπης που αφανίζει τους αργυροπελεκάνους στην Πρέσπα. Μεσούσης της κρίσης καταργήθηκε ο ΦΔ του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών όμως ο ΟΦΥΠΕΚΑ δεν εκδήλωσε ενδιαφέρον και δεν είχε εμπλοκή ή παρουσία στο θέμα, γεγονός που δυσχεραίνει την αντιμετώπιση του προβλήματος και την επιχείρηση απομάκρυνσης των νεκρών πουλιών.
Η επιδημία αυτή, που έχει σκοτώσει περισσότερους από 1.700 πελεκάνους στην Πρέσπα και τη Χειμαδίτιδα και συνολικά πάνω από 2.000 στην Ελλάδα, δείχνει πόσο ευάλωτες είναι τελικά αυτές οι «νησίδες» υψηλής βιοποικιλότητας και πως μικρές μεταβολές σε βιοτικούς ή αβιοτικούς παράγοντες μπορούν να οδηγήσουν σε τεράστιες απώλειες, ακόμη και σε περιοχές που θεωρούμε ότι προστατεύονται επαρκώς.
Παράλληλα, οι τραγικές γεωπολιτικές εξελίξεις με την εισβολή στην Ουκρανία αναδεικνύουν με τον πλέον δραματικό τρόπο το άλλο πρόσωπο της εξάρτησής μας από τα ορυκτά καύσιμα. Δυστυχώς όμως, οι συνακόλουθες μεταβολές στο ενεργειακό τοπίο αντί να λειτουργήσουν ως καταλύτης για ταχύτερη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας φαίνεται ότι σηματοδοτούν μεταστροφή των διεθνών πολιτικών και επάνοδο σε ιδιαίτερα ρυπογόνες μορφές όπως ο λιγνίτης και το αέριο από fracking. Στην Ελλάδα, αναθερμαίνονται τα σχέδια εξόρυξης υδρογονανθράκων στο Αιγαίο και το Ιόνιο, όπου τα αποτελέσματα των ερευνών στη βιοποικιλότητα φάνηκαν με τους πολλούς εκβρασμούς ζιφιών. Ταυτόχρονα, η ολιγωρία της Διοίκησης να επικαιροποιήσει το χωροταξικό σχέδιο για τις ΑΠΕ και να δημιουργήσει ένα ξεκάθαρο πλαίσιο με ευρεία συναίνεση δυσχεραίνει την υλοποίηση των επενδύσεων και την προώθηση των ΑΠΕ, την επίτευξη των κλιματικών στόχων της χώρας, αλλά και την προστασία της πολύτιμης βιοποικιλότητάς μας.
Η τελευταία αναφορά της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ, που δημοσιοποιήθηκε μόλις πριν μία εβδομάδα, αναφέρει ότι χωρίς άμεσες και δραστικές μειώσεις ρύπων σε όλους του τομείς ο στόχος για αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 °C είναι ανέφικτος, υπάρχει όμως ακόμη περιθώριο να τα καταφέρουμε. Όμως, χωρίς πολιτική βούληση, όπως έδειξε η COP της Γλασκώβης, και χωρίς ευρύτατη κοινωνική αποδοχή των κρίσιμων αλλαγών συμπεριφοράς, καταναλωτικών προτύπων και τρόπου ζωής που θα οδηγήσει σε μαζική πίεση, φαίνεται ότι αυτή θα είναι μία ακόμη σε μια μακρά σειρά χαμένων ευκαιριών. Ίσως η τελευταία …
Στις παρούσες συνθήκες το έργο της Εταιρίας μας, ιδιαίτερα η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση, αποκτά μεγαλύτερη σημασία.
Η ΕΕΠΦ είναι σήμερα μια σύγχρονη και δυναμική οργάνωση, τα στελέχη μας έχουν δοκιμασμένες ικανότητες και οι προτάσεις μας έχουν την εγκυρότητα και την τεκμηρίωση που απαιτούν οι καιροί.
Συνεχίζουμε σταθερά τις δράσεις μας με την ίδια αφοσίωση, αγάπη και πίστη που είχαν οι ιδρυτές της.
Νίκος Πέτρου
Πρόεδρος ΔΣ
