Ο ποταμός Νέστος αποτελεί τον πυρήνα μιας περιοχής ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και υψηλής οικολογικής αξίας, που συμπεριλαμβάνει μια εξαιρετικά πλούσια ποικιλία χλωρίδας και πανίδας, των οποίων αρκετά είδη είναι σπάνια και απειλούμενα. Το Δέλτα του Νέστου προστατεύεται από τη διεθνή Σύμβαση RAMSAR, είναι ενταγμένο στο δίκτυο «Φύση 2000» ως περιοχή ειδικής προστασίας και αποτελεί μέρος του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Τα Στενά του Νέστου είναι επίσης ενταγμένα στο δίκτυο «Φύση 2000» ως περιοχή ειδικής προστασίας και προστατεύονται ως αισθητικό δάσος.
Το έργο «Διαχείριση Οικοτόπων και Προστασία Αρπακτικών Πουλιών στο Δέλτα και στα Στενά του Νέστου» πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του χρηματοδοτικού εργαλείου LIFE - ΦΥΣΗ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υλοποιήθηκε από ένα εταιρικό σχήμα στηριζόμενο στην τοπική κοινωνία, με επικεφαλής τη Διευρυμένη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δράμας – Καβάλας – Ξάνθης και Εταίρους την ΕΕΠΦ, το Δασαρχείο Καβάλας, το Δασαρχείο Σταυρούπολης, το Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας (ΙΝ.ΑΛ.Ε.) του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Έρευνας, τη Master Hellas Συμβουλευτική Α.Ε. και την Εταιρεία Προστασίας της Φύσης και Οικοανάπτυξης (Ε.Π.Ο.).
Το έργο, μέσα από την υλοποίηση των επιμέρους δράσεων, συνέβαλλε αποφασιστικά:
- Στην επίλυση προβλημάτων τροφοδότησης επιφανειακών και υπογείων νερών στο παραποτάμιο δάσος του Δέλτα του Νέστου.
- Στη δημιουργία χώρων φωλιάσματος σπάνιων και απειλούμενων πουλιών στις λιμνοθάλασσες για την αναπαραγωγή τους, με στόχο τη δημιουργία κατάλληλων τόπων επώασης.
- Στην κατασκευή μόνιμης υποδομής για σίτιση και παρατήρηση αρπακτικών (γύπες, αετοί) στα Στενά του Νέστου, που φθίνουν λόγω έλλειψης τροφής και λαθροθηρίας.
- Στο σχεδιασμό υποδομών τουρισμού, φιλικών προς το περιβάλλον.
- Στην προβολή του φυσικού κεφαλαίου της ευρύτερης περιοχής του Νέστου.
Οι επιμέρους δράσεις του έργου υλοποιήθηκαν σε τρεις διαφορετικές περιοχές:
Στις εκβολές του Νέστου
- Αναδάσωση στο φυσικό παραποτάμιο δάσος με αυτοφυή βλάστηση σε πρώην καλλιεργούμενες εκτάσεις και στις δύο όχθες του ποταμού, συνολικής έκτασης 60 εκταρίων.
- 4 επανασυνδέσεις παλαιών κοιτών του ποταμού για την αποκατάσταση των παραποτάμιων οικοτόπων.
- Κατασκευή και εγκατάσταση 3 νησίδων φωλιάσματος για γλαρόνια και άλλα παρυδάτια πουλιά.
- Σχεδιασμός ενός φυσικού μονοπατιού με 3 παρατηρητήρια.
- Εγκατάσταση αυτόματου περιβαλλοντικού σταθμού παρακολούθησης των παραμέτρων της ποιότητας των υδάτων.
Στις παράκτιες λιμνοθάλασσες
- Εγκατάσταση 5 πλωτών νησίδων φωλιάσματος για γλαρόνια και άλλα παρυδάτια πουλιά.
- Εγκατάσταση ενός αυτόματου περιβαλλοντικού σταθμού παρακολούθησης των παραμέτρων της ποιότητας των υδάτων.
- Σχεδιασμός ενός φυσικού μονοπατιού με 2 παρατηρητήρια.
Στα Στενά του Νέστου
- Δημιουργία ενός μεγάλου περιφραγμένου χώρου σίτισης αρπακτικών πουλιών, κυρίως γυπών.
- Κατασκευή ενός πέτρινου παρατηρητηρίου για τους επισκέπτες κοντά στο χώρο σίτισης.
- Σχεδιασμός φυσικού μονοπατιού.
Επιπλέον, στα πλαίσια του έργου LIFE – Φύση έγινε μια εκτεταμένη προσπάθεια ανάδειξης και προβολής της περιοχής του Δέλτα και Στενών του Νέστου με την έκδοση ενημερωτικού υλικού, τη δημιουργία ειδικής ιστοσελίδας στο διαδίκτυο και τη διεξαγωγή:
Ημερίδων με ομάδες – στόχους την τοπική αυτοδιοίκηση, τα στελέχη της δημόσιας διοίκησης και το ευρύ κοινό με έμφαση στη μαθητική νεολαία.
Σεμιναρίου επαγγελματικής κατάρτισης 100 ωρών για προσωπικό φύλαξης και ενημέρωσης προστατευόμενων περιοχών, στο οποίο συμμετείχαν 50 περίπου άτομα.
Επιστημονικού συνεδρίου στο τέλος του έργου, με τη συμμετοχή περίπου 100 ατόμων από την Ελλάδα και την Ε.Ε., με στόχο την ανταλλαγή πρακτικών και εμπειριών που αποκτήθηκαν από την υλοποίηση των έργων LIFE – Φύση, ώστε όλοι οι εμπλεκόμενοι να κεφαλαιοποιήσουν τις γνώσεις τους στο δρόμο της αειφόρου ανάπτυξης και τη διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου.
