Είναι ένας μικρός αρωματικός μεσογειακός θάμνος που ανήκει στα εποχιακώς διμορφικά φυτά, που ονομάζονται φρύγανα. Αυτά το χειμώνα έχουν μεγαλύτερα φύλλα, ενώ το καλοκαίρι τα μικραίνουν ή τα ρίχνουν για να μειώσουν την φυλλική επιφάνεια και άρα τις απώλειες νερού λόγω της διαπνοής. Φυτρώνει κυρίως σε ασβεστολιθικά εδάφη. Κοινώς λέγεται θυμάρι.
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Οι αρχαίοι του έδωσαν τα ονόματα «Θύμος» (ο) / «Θύμον» (το), ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΑΠΟ: θυμός = ψυχική διάθεση ή θύω = θυσιάζω, προσφέρω
Στους “Αχαρνείς” του Αριστοφάνη αναφέρεται ότι στη φτωχή Αττική γη φυτρώνει το θυμάρι και το φασκόμηλο.
Οι Ρωμαίοι στρατιώτες έκαναν μπάνιο σε νερό αρωματισμένο με θυμάρι, για να πάρουν δύναμη.
«Περιζήτητο» από τις μέλισσες. Επί Τουρκοκρατίας η Μονή Πεντέλης παρήγαγε εξαιρετικής ποιότητας μέλι, που έστελνε ως φόρο στο σουλτάνο.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Ο πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης (460-377 π.X.) το χρησιμοποίησε για τη φθίση του λάρυγγα, για ήπια κάθαρση, ως διουρητικό και για αρκετές παθήσεις της μήτρας.
Παραδοσιακά, τα υπέργεια τμήματα του φυτού έχουν χρησιμοποιηθεί ως αντισπασμωδικός και αντιβηχικός παράγοντας με μορφή σιροπιού. Μάλιστα αν μασηθούν φρέσκα φύλλα θυμαριού ανακουφίζουν τον ερεθισμένο λαιμό.
Το αιθέριο έλαιο του Thymbra capitata παραδοσιακά θεωρείται ότι έχει ισχυρές αντισηπτικές ιδιότητες και έτσι χρησιμοποιείται για τη θεραπεία δερματικών λοιμώξεων όπως η ακμή κ.ά. και σε στοματικά διαλύματα έναντι λοιμώξεων των ούλων. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει και το έγχυμα του φυτού με μορφή κομπρέσσας ή ως στοματικό διάλυμα.
ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Αρτυματικό, κυρίως με κρεατικά, πουλερικά και σε γεμίσεις.
Χρησιμοποιείται σε αρώματα, σαπούνια αλλά και οδοντόκρεμες. Λένε ότι τα γαϊδούρια που έχουν πονόδοντο τρώνε μόνα τους θυμάρι!
Το αιθέριο έλαιο από τις ανθισμένες κορυφές του φυτού, επειδή τονώνει την κυκλοφορία του αίματος, δρα κατά της τριχόπτωσης και της κυτταρίτιδας. Μάλιστα παραδοσιακά χρησιμοποιείται νερό όπου έχουμε βράσει θυμάρι, για εντριβές κεφαλής κατά της τριχόπτωσης.
Τα φύλλα σε μείγμα με άλλα βότανα γίνονται τονωτικό αφέψημα.
Τις τρύπες των βαρελιών με κρασί τις φράζουν με κλαδιά θυμαριού, αξιοποιώντας τις αντιμικροβιακές-αντισηπτικές του ιδιότητες.
Είναι το απειλούμενο ενδημικό φυτό της Κρήτης που φυτρώνει άγριο μόνο στους γκρεμούς της από το επίπεδο της θάλασσας ως τα 1800 μ. Επειδή μειώνονται δραματικά οι πληθυσμοί του λόγω της υπερσυλλογής του, προστατεύεται από ελληνικές και ευρωπαϊκές νομοθεσίες και συμβάσεις. Μάλιστα θεωρείται είδος σε προτεραιότητα για προστασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με την οδηγία 92/43 ΕΟΚ. Έχει πλήθος ονομάτων που κάποια φανερώνουν και τις ιαματικές του ιδιότητες (δίκταμος, έρωντας, σταθόρι, βουνόχορτο, μαλλιαρόχορτο, αδίχταμος, ατίταμος, τίταμος, στοματόχορτο, σταματόχορτο, στομαχόχορτο, σταθόρι).
ΜΥΘΟΛΟΓΙΚΑ -ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Οι αρχαίοι Μινωίτες το γνώριζαν και το χρησιμοποιούσαν σε γυναικολογικές περιπτώσεις, ενώ το εκθειάζουν για την φαρμακευτική του δράση πάνω από 20 συγγραφείς της αρχαιότητας, με το όνομα «Δίκταμνον» (το).
Ο ίδιος ο Αριστοτέλης (Περί ζώων ιστορίαν, ΧΙΙΙ.6) αναφέρει ότι όταν τα αγριοκάτσικα του Ψηλορείτη δέχονταν τα δηλητηριασμένα βέλη των κυνηγών, έτρωγαν δίκταμο και έτσι απέβαλαν τα βέλη και έκλειναν οι πληγές τους. Ενώ ο Βιργίλιος στην Αινειάδα του βάζει την Αφροδίτη να μαζέψει η ίδια δίκταμο για να θεραπεύσει τον πληγωμένο γιό της Αινεία.
Το έλεγαν κι «ωκυτόκιον» (ωκύς = ταχύς και τόκος = τοκετός) επειδή προκαλούσε γρήγορο τοκετό. Έτσι ήταν αφιερωμένο σε όλες τις σχετικές θεές, όπως στην Άρτεμη λοχεία οπότε το έλεγαν και αρτεμίδιο, στην Ήρα που ήταν προστάτης των εγκύων και στην Ειλείθυια, δευτερεύουσα θεά της γέννας και των πόνων του τοκετού.
Κατά το Μεσαίωνα λεγόταν «έρωντας», γιατί ο νέος που ήθελε να εκφράσει τον έρωτά του σε μια νέα, έπρεπε να σκαρφαλώσει στους γκρεμούς για να μαζέψει και να της προσφέρει ανθοδέσμη με δίκταμο.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Ο πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης (460-377 π.Χ.) το χρησιμοποιούσε εσωτερικώς ως εμμηναγωγό, προς διευκόλυνση της κύησης και της αποβολής του πλακούντα κατά τους τοκετούς, ως ωκυτόκιον και γενικά για τις γυναικείες παθήσεις. Επίσης για τη χολή και τους πνεύμονες. Εξωτερικώς προς επούλωση πληγών και διάλυση οιδημάτων και αποστημάτων με μορφή καταπλασμάτων.
Από την αρχαιότητα θεωρείτο πανάκεια. Το έγχυμα ή βάμμα του υπέργειου τμήματός του αποτελούσε φάρμακο για την αντιμετώπιση προβλημάτων του πεπτικού συστήματος, της σπλήνας, των ρευματικών και αρθριτικών, της μήτρας αλλά και της δυστοκίας, ενώ χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα ως παυσίπονο και επουλωτικό (με τη μορφή καταπλασμάτων). Από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων τα υπέργεια τμήματά του θεωρούνται παραδοσιακής χρήσης φυτικό φάρμακο σε περιπτώσεις βήχα, σε ήπιες γαστρεντερικές διαταραχές και σε ήπια δερματικά προβλήματα.
ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Το δίκταμο χρησιμοποιείται ως απλό ρόφημα (έγχυμα ή αφέψημα) μόνο του ή με άλλα βότανα, αλλά και στην ποτοποιία (για παρασκευή βενεδικτίνης, Martini κ.λπ.)
Αξιοποιείται σε μεσογειακούς κήπους και κυρίως βραχόκηπους ως καλλωπιστικό φυτό.
Χρησιμοποιείται επίσης στην αρωματοποιία.
Αντενδείξεις και ανεπιθύμητες ενέργειες: Δεν συνιστάται σε άτομα κάτω των 18 ετών
Είναι ένα ποώδες, πολυετές αρωματικό φυτό που το λέμε μελισσόχορτο και μελισσοβότανο. Το όνομα Melissa (ελλ. Μέλισσα) είναι αρχαιοελληνικής προέλευσης και αποδίδεται, όπως και το κοινό όνομα, στο γεγονός ότι οι μέλισσες δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στα άνθη του συγκεκριμένου φυτού για το νέκταρ που παράγουν. Ιστορικές καταγραφές της χρήσης του από τον άνθρωπο ανάγονται 2000 χρόνια πριν. Κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για το «Μελισσόφυλλον» του Θεόφραστου στο έργο του, Περὶ φυτῶν ἱστορία (περ. 300 π.Χ.) όπου ταξινομείται βοτανικά, ίσως για πρώτη φορά, σύμφωνα με το βαθύ πράσινο χρώμα των φύλλων και τη μυρωδιά κίτρου που αναδίδουν. Ίσως επίσης πρόκειται για την «Καλαμίνθη» του Ιπποκράτη.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Ο πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης (460-377 π.Χ.) θεωρούσε πως θερμαίνει και καθαιρεί και το χρησιμοποίησε κατά της δυσεντερίας και σε διάφορα γυναικολογικά προβλήματα.
Το αφέψημα των φύλλων του έχει χρησιμοποιηθεί στη λαϊκή θεραπευτική από την αρχαιότητα για την αντιμετώπιση διαφόρων παθήσεων όπως για τις νοητικές, καρδιαγγειακές και γαστρεντερικές διαταραχές. Μάλιστα ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων θεωρεί πως το αφέψημα των φύλλων μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως παραδοσιακής χρήσης φάρμακο για την καταπολέμηση του άγχους και της αϋπνίας καθώς και για την ανακούφιση της ήπιας γαστρεντερικής δυσφορίας (αυτήν την χρήση την έχει αδιάλειπτη από την αρχαιότητα). Χρησιμοποιείται ομοίως και το αιθέριο έλαιο.
ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Το μελισσόχορτο χρησιμοποιείται για να αρωματίζει και αφεψήματα άλλων βοτάνων, που μπορεί να τα πιούμε και παγωμένα. Μάλιστα ταιριάζει πολύ με τον δυόσμο.
Αρωματίζει ακόμη παγωτά, αλλά και φρουτώδη παρασκευάσματα και καραμέλες.
Ταιριάζει πολύ σε πιάτα με ψάρι και είναι το βασικό συστατικό στο πέστο από μελισσόχορτο.
Αν το καλλιεργήσουμε σε παρτέρι ή γλάστρα, θα τα γεμίσει γρήγορα με την πλούσια πρασινάδα του, ενώ το έμβρεγμα από τα φύλλα του είναι κατάλληλο βιολογικό φάρμακο για να απομακρύνουμε μικρά έντομα και άλλα αρθρόποδα από τα φυτά του κήπου μας.
Αν τρίψουμε φύλλα του πάνω μας δεν μας πλησιάζουν τα κουνούπια.
Αντενδείξεις και ανεπιθύμητες ενέργειες: Υπερευαισθησία στις δραστικές ουσίες, Δεν ενδείκνυται για χρήση από παιδιά κάτω των 12 ετών.
Είναι ένας ανατολικομεσογειακός χνουδωτός γκριζωπός θάμνος κν. μαυρομάργο, ασπροπικροπάνδι, που ανθίζει Απρίλιο-Ιούνιο. Στην Ελλάδα φυτρώνει άγριο στα Κύθηρα, Αντικύθηρα και Κρήτη σε ξηρές βραχώδεις πλαγιές και ξέφωτα δασών κωνοφόρων. Μάλιστα στην Κρήτη το συναντάμε πολύ συχνά και κάποιες φορές είναι το επικρατές φυτό σε τέτοιες θέσεις. Το συγγενικό φυτό της Ballota acetabulosa κν. φυτιλάκι, λουμίνια, λυχναράκι (Greek horehound) που το συναντάμε συχνά σε υποβαθμισμένους τόπους έχει αυτά τα κοινά ονόματα, γιατί οι ξεροί κάλυκες του φυτού χρησιμοποιούνται ως επιπλέοντα φυτίλια σε καντήλια λαδιού. Οι αρχαίοι το έλεγαν «Ψευδοδίκταμνον» (το).
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Τα φύλλα του φυτού που μοιάζουν πολύ με του δίκταμου της Κρήτης, φαίνεται πως είχαν χρησιμοποιηθεί από την αρχαιότητα για τη νόθευση του περιζήτητου δίκταμου, γεγονός που συνέβαινε ήδη στην εποχή του Γαληνού, όπως μας αναφέρει ο ίδιος. Εξαιτίας αυτής της κατάστασης προφανώς προέρχεται η ονομασία του φυτού.
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Ο πατέρας της ιατρικής Ιπποκράτης (460-377 π.Χ.) το χρησιμοποίησε για παθήσεις της μήτρας.
Στη λαϊκή θεραπευτική τα υπέργεια τμήματά του έχουν χρησιμοποιηθεί ως αντιελκωτικό, αντισπασμωδικό και ως καταπραϋντικό, είτε με μορφή καταπλασμάτων, είτε με πόση.
ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Η ανθεκτική και εύκολη στην καλλιέργεια Ballota pseudodictamnos χρησιμοποιείται ως καλλωπιστικό φυτό σε «μεσογειακούς» κήπους, σε θέσεις όπου χρειάζεται γκριζωπό χρώμα στη σύνθεση των φυτών.
Είναι ένας μικρός αρωματικός μεσογειακός θάμνος κν. θρούμπι, θρούμπα, που ανήκει στα εποχιακώς διμορφικά φυτά, που ονομάζονται φρύγανα. Αυτά έχουν μεγαλύτερα φύλλα τον χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι τα μικραίνουν ή τα ρίχνουν, για να μειώσουν την φυλλική επιφάνεια και έτσι την απώλεια νερού μέσω της διαπνοής. Προτιμά ασβεστολιθικά εδάφη. Επειδή το θεωρούσαν αφροδισιακό, είχε απαγορευτεί από τους μοναχούς να το καλλιεργούν. Το αρχαίο της όνομα ήταν «Θύμβρα» (η) /«Θύμβρη» (η).
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Ο πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης (460-377 π.Χ.) θεωρεί πως θερμαίνει μα αποβάλλει επίσης τις χολικές ύλες και πως επιτρέπεται σε περιπτώσεις πνευμονικής φθίσης. Το χρησιμοποίησε σε κυνάγχη, σε πνευμονικό απόστημα, σε πνευμονική αποπληξία και γενικά για παθήσεις της μήτρας.
Το αφέψημά του με μέλι χρησιμοποιείται παραδοσιακά από τους ασθματικούς και ως ανθελμινθικό, εμμηναγωγό, διουρητικό. Σε κατάπλασμα με ξύδι καταπραΰνει τα πρόσφατα οιδήματα και διαλύει τους θρόμβους του αίματος. Όταν προστίθεται στην τροφή ωφελεί τους αμβλυωπούντες. Ο θυμβρίτης οίνος (κρασί με θρούμπι) ενδείκνυται σε δυσπεψία, ανορεξία και σε υποχονδριακούς πόνους.
Το θρούμπι έχει θερμαντική δράση κι επιδρά στο κυκλοφοριακό σύστημα, γεγονός που το καθιστά μια εξαιρετική προσθήκη (σε χαμηλά επίπεδα) σε μίγματα για μασάζ για την αρθρίτιδα και τους ρευματισμούς. Μετριάζει τον πόνο των μυών και των αρθρώσεων.
Το αιθέριο έλαιο του έχει ακαρεοκτόνο δράση και χρησιμοποιείται στη θεραπεία μυκητιάσεων κυρίως των νυχιών.
ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Οι νεαροί βλαστοί, τα φύλλα και τα άνθη χρησιμοποιούνται ως άρτυμα σε σαλάτες, σάλτσες και φαγητά (σούπες, κρέατα, ψάρια, ομελέτες αλλά και όσπρια, αφού δρα κατά του φουσκώματος). Ιδανικά ταιριάζει στις σάλτσες για πίτσες. Στα αρχαία χρόνια έφτιαχναν με αυτό ξιδάτη σάλτσα. Μια εύκολη λύση είναι ο αρωματισμός λαδιού ή/και ξυδιού με θρούμπι, αν τοποθετήσουμε κλαδιά του φυτού στις αντίστοιχες φιάλες. Μια πολύ πιο ακριβή μέθοδος είναι το ψέκασμα των τροφών που θέλουμε, ακόμη και ψωμιού με αιθέριο έλαιο, το οποίο επίσης χρησιμοποιείται σε λικέρ.
Στον Λίβανο πίνουν το αφέψημά του ως τσάι, ενώ το αιθέριο έλαιο αξιοποιείται και στην αρωματοποιία.
Όμορφο μυρωδικό σε γλάστρα στο μπαλκόνι μας αλλά και σε βραχόκηπους και «μεσογειακούς» κήπους.
Είναι ένα πολυετές ημιξυλώδες χνουδωτό αρωματικό μελιτογόνο φυτό της Ευρώπης και της ΝΔ Ασίας που είναι πασίγνωστη η χρήση του ως άρτυμα και το λέμε ρίγανη. Το αρχαίο όνομά της είναι «Ορίγανος» (ο) και «Ορίγανον» (το).
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Ο πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης (460-377 π.Χ.) θεωρούσε το αφέψημα ρίγανης κακό για τα μάτια και τα δόντια και χρησιμοποίησε τη ρίγανη σε οιδήματα τραυμάτων και φλεγμονές των γύρω χώρων, στον πονόλαιμο, σε πνευμονικό απόστημα, ως εμετικό και ως καθαρτικό μήτρας.
Σύμφωνα με τον Διοσκουρίδη (40-90 μ.Χ.), τον διάσημο Έλληνα Μικρασιάτη Φαρμακολόγο, είναι μαλακτική, για αυτό και την χρησιμοποιούν από την αρχαιότητα σε ρίγη, διαστρέμματα, σπασίματα, πόνους πλευρών, πόνους που οφείλονται σε στομαχικές διαταραχές, βήχα, συμφόρηση των αναπνευστικών οδών, νευραλγικές κεφαλαλγίες, δήγματα ζώων κ. ά. Επίσης σε μορφή καταπλάσματος μαζί με σταφίδες ωφελεί και στην ποδάγρα. Το αφέψημά της θεωρείται ευστόμαχο, διουρητικό, εμμηναγωγό και αντισπασμωδικό. Χρησιμοποιείται επίσης ως αντισηπτικό σε φλεγμονές του λάρυγγα και των ούλων. Ακόμα είναι χρήσιμο σε πονόδοντο, ρευματισμούς και στην επούλωση τραυμάτων.
Τις ίδιες ιδιότητες έχει και το αιθέριο έλαιο, που χρησιμοποιείται για εντριβές και εισπνοές. Μάσημα ρίγανης ή πόση αφεψήματός της, θεωρούνται το πιο γρήγορο και εύκολο μέσον αντιμετώπισης της διάρροιας.
ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ
Καλλιεργημένη στον κήπο ή στην γλάστρα προσφέρει το άρωμά της αλλά και την όμορφη καλοκαιρινή της ανθοφορία, ενώ ταυτόχρονα είναι διαθέσιμη για τη χρήση της ως άρτυμα, νωπή ή ξερή.
Ποιος μπορεί να φανταστεί χωριάτικη ελληνική σαλάτα χωρίς ρίγανη; Όμως η ρίγανη ταιριάζει πολύ και σε σάλτσες, πίτσες, ψητά κρεατικά και λαχανικά, απογειώνοντας ακόμη και μια φέτα ψωμί με πελτέ.
Εκχύλισμα ανθέων και ολόκληρου του φυτού χρησιμοποιείται για στοματική και δερματική φροντίδα, μάσκες προσώπου, ως αναζωογονητικό.
Το αιθέριο έλαιο της ρίγανης χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, στην ποτοποιία και στην αλλαντοποιία.
Η ΕΕΠΦ το 2018 αξιοποίησε μέρος από τις δωρεές στη μνήμη Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και σε συνεργασία με την Ιερά Μονή Χρυσοπηγής Χανίων προχώρησε στην δημιουργία ενός Βοτανικού Κήπου ιαματικών και αρωματικών φυτών της Κρητικής Γης. Ο κήπος βρίσκεται κοντά στο Βαρύπετρο Κυδωνίας στα Χανιά, σε μία κατάφυτη κοιλάδα ανάμεσα στο μετόχι Αγίας Κυριακής και στην Μονή Μεταμόρφωσης «στον Κάστελλο». Η έκταση για την υλοποίηση του Βοτανικού Κήπου παραχωρήθηκε ευγενικά από την Ιερά Αδελφότητα Χρυσοπηγής Χανίων.
Σκοπός είναι τόσο η προστασία και ανάδειξη των ιαματικών και αρωματικών φυτών της κρητικής γης, όσο και η λειτουργία του Βοτανικού Κήπου ως χώρου εκπαίδευσης για επισκέπτες και μαθητές σχολείων. Επιπλέον, ο Βοτανικός Κήπος θα μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία της πεζοπορικής διαδρομής που ξεκινώντας από την κοιλάδα των μοναστηριών, θα διασχίζει τα Λευκά Όρη.
Στην προστατευόμενη από βόσκηση κοιλάδα φιλοξενούνται 335 είδη φυτών (σχεδόν το 1/5 της πλούσιας Κρητικής χλωρίδας η οποία φτάνει τα 1740 είδη φυτών) αλλά και 21 ενδημικά. Η κοιλάδα περιβάλλεται από σπήλαια και ασκηταριά, και ορίζεται από τα δύο μοναστήρια, την Αγία Κυριακή και την Μεταμόρφωση, και το εντυπωσιακό Κρητικό τοπίο. Μέσα σε 9 μήνες, διαμορφώθηκε μέσα στην κοιλάδα ένας Κήπος που αναδεικνύει 60 είδη βοτάνων από φυτευτικό υλικό που συλλέχθηκε από την Κρητική γη κατόπιν ειδικής άδειας, ή παραχωρήθηκαν από πιστοποιημένα φυτώρια του Δασαρχείου Χανίων και ιδιωτών. Στα γύρω μονοπάτια έχουν επίσης καταγραφεί και αναδειχθεί επιπλέον 40 είδη από υφιστάμενα βότανα ή άλλα ενδιαφέροντα φυτά της Κρήτης, ακόμα και ενδημικά. Μέσω του παρόντος έργου αναδεικνύεται η σύνδεση της Κρητικής χλωρίδας με την παράδοση, την πολιτιστική και θρησκευτική μας κληρονομιά και το ανάγλυφο της Κρήτης που είναι φανερή και πανάρχαια.
Η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης δούλεψε μαζί με βοτανικούς, κηποτέχνες, αρχιτέκτονες κήπου και με την υποστήριξη του Δασαρχείου Χανίων, της Αδελφότητας Χρυσοπηγής Χανίων και του Ιδρύματος Κωνσταντίνου Κ. Μητσοτάκη, και με την επιστημονική επίβλεψη της βοτανικού Δρ. Ειρήνης Βαλλιανάτου, για να γίνει ο Κήπος σήμερα μία πραγματικότητα. Ο κήπος εγκαινιάστηκε τον Ιούνιο 2019, αλλά η συντήρηση και η ανανέωση του φυτευτικού του υλικού συνεχίζεται μέχρι σήμερα υπό την επιστημονική επίβλεψη της ΕΕΠΦ.
